Theo Thạc sĩ, Bác sĩ Châu Tố Uyên – Bệnh viện Nhi đồng 1 (TPHCM) việc ô nhiễm thực phẩm có thể xảy ra ở bất kỳ khâu sản xuất nào.
Nhiều tác nhân vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng có khả năng gây ngộ độc thực phẩm và có thời gian bắt đầu biểu hiện các triệu chứng khác nhau.
Theo đó, các nhóm thực phẩm và vi khuẩn dễ gây ngộ độc như sau:
Thịt và gia cầm. Tác nhân gây ngộ độc là Campylobacter. Ô nhiễm xảy ra trong quá trình chế biến nếu phân động vật tiếp xúc với bề mặt thịt.
Các nguồn khác bao gồm sữa chưa được khử trùng và nước bị ô nhiễm.
Những thực phẩm dễ gây ngộ độc. Ảnh minh họa.
Nhóm thực phẩm đóng hộp tại nhà có độ axit thấp, thực phẩm thương mại được đóng hộp không đúng cách, cá hun khói hoặc muối, khoai tây nướng trong giấy nhôm và các thực phẩm khác được giữ ở nhiệt độ ấm quá lâu dễ gây ngộ độc do vi khuẩn yếm khí Clostridium botulinum.
Thịt, món hầm và nước thịt . Tác nhân gây ngộ độc là Clostridium perfringens. Vi khuẩn này thường lây lan khi phục vụ món ăn không giữ thức ăn đủ nóng hoặc thức ăn được bảo quản lạnh quá chậm.
Thịt bò nhiễm phân trong quá trình giết mổ . Lây lan chủ yếu bởi thịt bò chưa nấu chín kỹ.
Các nguồn khác bao gồm sữa không tiệt trùng và rượu táo, và nước bị ô nhiễm. Tác nhân gây ngộ độc là Escherichia coli (E. coli).
Các sản phẩm thực phẩm sống , ăn liền và nước bị ô nhiễm. Ngộ độc do vi khuẩn Giardia lamblia, có thể lây lan bởi người xử lý thực phẩm bị nhiễm bệnh.
Xúc xích, thịt nguội, sữa và pho mát chưa tiệt trùng, và các sản phẩm tươi sống chưa rửa. Tác nhân gây ngộ độc là vi khuẩn Listeria, có thể lây lan qua đất và nước bị ô nhiễm
Sản phẩm sống, ăn liền và động vật có vỏ từ nước bị ô nhiễm. Nguyên nhân ngộ độc do Noroviruses, có thể bị lây lan bởi người xử lý thực phẩm bị nhiễm bệnh.
Thịt, gia cầm, sữa hoặc lòng đỏ trứng sống hoặc bị ô nhiễm. Vi khuẩn gây ngộ độc là Samonella Có thể lây lan qua dao, bề mặt cắt hoặc dụng cụ xử lý thực phẩm bị nhiễm.
Thịt và salad đã chế biến , nước sốt kem và bánh ngọt có nhân kem. Vi khuẩn gây ngộ độc là Staphylococcus aureus, có thể lây lan khi tiếp xúc tay, ho và hắt hơi.
Trong số các tác nhân gây ngộ độc trên, bác sĩ Uyên cho biết nhiễm khuẩn Listeria nghiêm trọng nhất là đối với thai nhi. Trong thời gian mang thai, mẹ nhiễm khuẩn listeria có thể dẫn đến sẩy thai, thai chết lưu, sinh non hoặc nhiễm trùng gây tử vong cho em bé sau khi sinh. Trẻ sau sinh có thể bị tổn thương thần kinh lâu dài và chậm phát triển.
Ngoài ra, một số chủng E.coli gây ra một biến chứng nghiêm trọng gọi là Hội chứng urê huyết tán huyết. Hội chứng này làm tổn thương mạch máu nhỏ trong thận, đôi khi dẫn đến suy thận. Người lớn tuổi, trẻ em dưới 5 tuổi và những người có hệ thống miễn dịch suy yếu có nguy cơ mắc biến chứng này cao hơn.