Ung thư tại Việt Nam hiện vẫn đang là gánh nặng, do bệnh thường được phát hiện ở giai đoạn muộn khiến cho quá trình điều trị khó khăn, tăng nguy cơ tử vong.
Theo GLOBOCAN năm 2020, tại Việt Nam, ước tính có 182.563 ca mắc mới và 122.690 ca tử vong do ung thư. Cứ 100.000 người thì có 159 người chẩn đoán mắc mới và 106 người tử vong do ung thư.
Năm 2020 Việt Nam xếp thứ 91/185 về tỷ suất mắc mới và thứ 50/185 về tỷ suất tử vong trên 100.000 người. Năm 2018 thứ hạng này tương ứng là 99/185 và 56/185.
Triệu chứng điển hình khi mắc ung thư
TS.BS Nguyễn Quang Hùng, Phó giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu (Bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội) cho hay, các triệu chứng ung thư thường rất đa dạng, mỗi một loại ung thư ở một vị trí trên cơ thể khác nhau thì biểu hiện sẽ khác nhau.
Tuy nhiên, ung thư vẫn có những triệu chứng điển hình: Đó là các triệu chứng của cơ quan bị ung thư kết hợp với triệu chứng bản chất của ung thư (tái phát, xâm lấn, di căn) tạo lên bệnh cảnh đa dạng.
Bác sĩ tư vấn cho bệnh nhân, nguồn: Intrenet.
TS.BS Hùng lấy ví dụ về các triệu chứng đa dạng của bệnh cảnh ung thư như:
– Ung thư não sẽ có những triệu chứng như: đau đầu, buồn nôn, nôn vọt.
– Ung thư gan gây đau vùng gan, vàng da do khối u chèn ép, mệt mỏi.
– Ung thư phổi có dấu hiệu mệt mỏi, khó thở, đau tức vùng ngực, khạc ra máu.
– Ung thư dạ dày thường có dấu hiệu đau bụng, đầy hơi, khó tiêu.
– Ung thư đại trực tràng sẽ có các triệu chứng phân nhầy máu, khó tiêu, khuôn phân thay đổi (khi táo, khi lỏng)…
Theo bác sĩ Hùng, Bộ Y tế và các tài liệu chẩn đoán ung thư trước đây đã thông kê 10 dấu hiệu, biểu hiện để có thể phát ung thư sớm:
– Ho ra máu có thể dấu hiệu của ung thư phổi, ung thư vòm mũi họng.
– Xuất hiện khối bất thường trên cơ thể: ung thư vú, ung thư tinh hoàn, ung thư phần mềm…
– Nốt ruồi tự nhiên to lên nhanh, chảy máu, biến sắc…bệnh ung thư hắc tố, ung thư biểu mô da…
– Triệu chứng đầy bụng, khó tiêu, ù tai, rối loạn đại – tiểu tiện có thể do bệnh lý dạ dày hoặc ung thư đường tiêu hoá, ung thư vòm họng…
– Đái ra máu có thể do ung thư bàng quang, ung thư thận, ung thư tinh hoàn, ung thư tiền liệt tuyến, ung thư niệu quản, ung thư niệu đạo,…
– Quan hệ ra máu âm đạo có thể do ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ…
– Đại tiện ra máu có thể cảnh báo ung thư đại trực tràng, ung thư ống hậu môn
– Vết loét tổn thương trên da, niêm mạc trên 3 tuần có thể nghĩ tới ung thư da, ung thư khoang miệng, ung thư dương vật, ung thư âm hộ…
– Đau kéo dài: Đau ngực cảnh báo ung thư phổi, đau tức vùng gan cảnh báo ung thư gan, đau xương cảnh báo bệnh lý xương ác tính…
– Sụt cân, sốt kéo dài, thiếu máu, nổi hạch…có thể là do ung thư hạch, ung thư máu…
TS.BS Hùng cho biết, hiện nay ung thư phát triển phức tạp và đa dạng, nên rất khó phát hiện sớm ung thư nếu chỉ dựa theo 10 dấu hiệu trên. Do vậy, khi có bất cứ dầu hiệu bất thường nào trên cơ thể người dân cần phải đi khám sớm.
Để phòng ngừa ung thư, mọi người nên ăn những thực phẩm sạch không nên ăn thực phẩm bị nhiễm phóng xạ hoặc bị tồn dư thuốc trừ sâu và tránh ăn thực phẩm mốc, thực phẩm có chứa chất bảo quản thực phẩm… Người dân cũng cần hạn chế sử dụng bia, rượu, thuốc lá. Thay vào đó hãy ăn nhiều rau xanh và hoa quả tươi.
Mọi người cũng cần phải tăng cường vận động thể dục thể thao kiểm soát cân nặng, giảm stress. Đối với người lao động tại những môi trường ô nhiễm cần phải tuân thủ bảo hộ lao động.
Ngoài ra, người dân cũng nên đi tiêm phòng các bệnh đã có vắc xin như viêm gan B, HPV và đi khám sức khoẻ định kỳ để phát hiện ung thư sớm.
