Giống như tắm nước nóng, tắm nước lạnh cũng mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe. Tuy nhiên, ít người biết điều này.
Tiến sĩ Jacob Teitelbaum sinh năm 1952, hiện tại đang sinh sống và làm việc tại bang Ohio, Mỹ. Ông là một chuyên gia nổi tiếng với nhiều năm kinh nghiệm và nhiều thành tựu trong lĩnh vực y khoa. Nổi bật như Nội khoa, Hội chứng mệt mỏi mãn tính và đau cơ xơ hóa, Khoa học về cơn đau, Thần kinh học (chuyên sâu về giấc ngủ). Ông cho biết, tắm nước nóng hay nước lạnh đều là phương pháp thủy trị liệu được khoa học chứng minh.
Trên thực tế, đa số mọi người chỉ biết tới lợi ích của tắm nước nóng. Như tốt cho tim mạch, thư giãn não bộ, ngủ ngon hơn… Còn những tác dụng của tắm nước lạnh thì lại ít được quan tâm hơn. Ông nhấn mạnh, tắm nước lạnh không phải là tắm nước ở nhiệt độ thường/nhiệt độ phòng mà là nhiệt độ thấp. Tắm nước lạnh cũng tương tự như liệu pháp áp lạnh (sử dụng các kích thích lạnh để điều trị bệnh hoặc chấn thương) như chườm đá, xịt làm mát, massage bằng đá, bể sục nước đá và tắm nước đá hay nhảy xuống biển hoặc hồ lạnh giá.
Lưu ý để tắm nước lạnh đúng cách, tốt cho sức khỏe
Theo tiến sĩ Jacob Teitelbaum, mặc dù đơn giản về cách thực hiện nhưng dưới góc độ liệu pháp sức khỏe thì tắm nước lạnh cũng có một số lưu ý.
Thời điểm tắm nước lạnh tốt nhất cho sức khỏe là vào buổi sáng (Ảnh minh họa)
Đầu tiên, tắm nước lạnh có hiệu quả tốt nhất cho sức khỏe khi thực hiện vào buổi sáng. Thứ hai, cần chú ý đến nhiệt độ nước. Nếu là người bình thường, không phải vận động viên hay bệnh nhân đang trị liệu với sự giám sát của chuyên gia y tế thì đừng bao giờ tắm nước ở nhiệt độ dưới 10 độ C.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng nhiệt độ tuyệt vời nhất để tắm nước lạnh như biện pháp trị liệu, nâng cao sức khỏe là từ 10-15 độ C. Tuy nhiên, nếu cơ thể chịu lạnh kém hoặc khi mới bắt đầu, bạn có thể tắm ở nhiệt độ khoảng 14-18 độ C và điều chỉnh nó qua từng ngày.
Thứ ba, ông nhắc nhở rằng bạn không nên tăng hoặc giảm nhiệt độ quá nhiều ngay trong quá trình tắm. Thứ tư là về thời gian tắm. Không tắm nước lạnh quá lâu, nhưng cũng cần tắm tối thiểu 30 giây để có được hiệu quả mong muốn. Mặc dù một số chuyên gia về giảm đau khuyến khích tắm nước lạnh trong 5-10 phút, nhưng chuyên gia tim mạch, da liễu lại cho rằng điều đó không cần thiết và dễ vượt ra khỏi ngưỡng an toàn, gây tác dụng phụ.
Sau khi tổng hợp các ý kiến này, tiến sĩ Jacob Teitelbaum tìm ra con số trung bình là nên tắm nước lạnh từ 2-5 phút để chăm sóc sức khỏe. Nếu tắm vào buổi sáng, bạn có thể áp dụng con số tối thiểu 30 giây tới 3 phút với nhiệt độ nước không dưới 10 độ C là đủ để tận dụng mọi lợi ích từ nó. Với các mục đích trị liệu rõ ràng thì có thể thay đổi dựa trên thể trạng và ý kiến chuyên gia.
Hãy nhớ rằng, không phải tắm nước lạnh càng lâu càng tốt. Nếu da của bạn trở nên nhợt nhạt, hãy ngừng tắm ngay lập tức. Đó là dấu hiệu của việc máu lưu thông kém. Chưa kể, để da bạn tiếp xúc với quá nhiều nước (dù nóng hay lạnh) có thể làm mất đi lớp dầu tự nhiên của nó. Tắm nước lạnh quá lâu cũng dễ gây cảm, viêm đường hô hấp và có thể tăng nguy cơ đột quỵ ở một số người.
5 lợi ích sức khỏe của tắm nước lạnh buổi sáng
Có rất nhiều lợi ích cơ thể đạt được khi tắm nước lạnh đúng cách, một số lợi ích tiêu biểu có thể nhắc đến gồm:
1. Tốt cho tinh thần, giảm mệt mỏi
Tác dụng đơn giản nhất, đến nhanh nhất của tắm nước lạnh đó chính là tác động đến tinh thần. Tắm nước lạnh vào buổi sáng sẽ đánh thức bạn dậy và tiếp thêm năng lượng cho bạn. Tiến sĩ Jacob Teitelbaum nói: “Cơ thể bạn tạm thời tăng epinephrine để đối phó với kích thích lạnh, điều này có thể làm bạn tỉnh táo hơn. Trong một nghiên cứu năm 2022, những người tham gia ngâm mình trong nước lạnh trong 5 phút cũng tăng cường sự tỉnh táo, động lực và tâm trạng tích cực hơn”.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng sau khi tắm nước lạnh tinh thần sẽ tích cực hơn, giảm mệt mỏi (Ảnh minh họa)
Tương tự, khi mệt mỏi mà bạn tắm nước lạnh sẽ khiến hệ thống thần kinh giao cảm được kích thích, tăng cường dẫn truyền endorphin và norepinephrine, giúp tâm trạng cải thiện rất nhiều. Tắm nước lạnh buổi sáng giúp bạn bắt đầu ngày mới hiệu quả hơn, tập trung hơn với tâm thế tích cực hơn.
2. Tốt cho da và tóc
Tiến sĩ Joshua Zeichner, giám đốc phẫu thuật thẩm mỹ và nghiên cứu lâm sàng tại Khoa Da liễu tại Trung tâm Y tế Mount Sinai (Mỹ) cho biết, nước lạnh có tác dụng làm dịu da. Cụ thể, nó thu hẹp mạch máu và giảm mẩn đỏ và bong da, cũng có thể giảm viêm và nhiều triệu chứng khó chịu khác khi mắc bệnh ngoài da.
Bà nói: “Đỏ da là do sự giãn nở của các mạch máu. Ngược lại, để da tiếp xúc với nước lạnh sẽ khiến các mạch máu co lại, giảm mẩn đỏ. Việc co các mạch máu trên da sẽ làm giảm sưng và viêm, thậm chí có thể làm giảm ngứa do khô da” .
Tương tự, tiến sĩ da liễu Brendan Camp tại Bệnh viện da liễu Weill Cornell Medicine (Mỹ) cho biết, tắm nước lạnh cũng có thể làm giảm ngứa liên quan đến một số tình trạng. Chẳng hạn như viêm da tiếp xúc dị ứng, phát ban, cháy nắng và chàm. Nước lạnh ít có khả năng làm khô da và tóc. Nó cũng giảm nguy cơ làm mất đi lớp dầu trên da và tóc, giúp chúng khỏe mạnh, săn chắc hơn. Nhất là nếu so sánh với tắm gội bằng nước nóng.
3. Giảm viêm và đau
Tiến sĩ Jacob Teitelbaum cho biết, tắm nước lạnh đã được chứng minh là làm dịu chứng viêm và thậm chí giảm đau, cả trên da và khắp cơ thể.
Sau các nghiên cứu, các chuyên gia cho rằng nước lạnh không chỉ làm giảm viêm mà còn làm giảm cảm giác đau trên da. Đó cũng là lý do các vận động viên sử dụng bình xịt làm mát và tắm nước đá để giúp họ hồi phục sau khi tập luyện và chấn thương. Các nghiên cứu trước đây cũng đã chứng minh rằng liệu pháp áp lạnh, bao gồm cả tắm nước lạnh có thể giúp giảm viêm và đau do tập thể dục, vận động quá sức. Giảm viêm do chấn thương, nhiễm trùng nhờ việc tác động đến quá trình co bóp của mạch máu, hạn chế vi khuẩn bề mặt.
4. Cải thiện lưu thông máu, tốt cho tim mạch
Tắm nước lạnh cũng cải thiện lưu thông máu trong cơ thể bằng cách làm co mạch máu.
Dù có nhiều lợi ích, nhưng không nên tắm nước lạnh quá lâu hoặc nhiệt độ quá thấp để đảm bảo sức khỏe (Ảnh minh họa)
Tiến sĩ tim mạch Marisa K. Garthik (Ohio, Mỹ) cho biết: “Khi các mạch máu gần bề mặt da tiếp xúc với nước lạnh, chúng sẽ co lại và đẩy máu vào sâu hơn trong mô, làm tăng lưu lượng máu. Lưu thông máu tốt là điều cần thiết cho sức khỏe tốt. Lưu thông máu kém có nghĩa là các cơ quan quan trọng của cơ thể bạn không nhận đủ máu và oxy để hoạt động bình thường”.
Khi lưu thông máu tốt, toàn bộ cơ thể sẽ hoạt động trơn tru hơn. Đặc biệt là sức khỏe tim mạch cũng được cải thiện hoặc nâng cao. Tuy nhiên, đó là khi chúng ta tắm nước lạnh đúng cách và sẽ càng hiệu quả hơn khi tắm vào buổi sáng.
5. Tăng khả năng miễn dịch
Theo tiến sĩ Jacob Teitelbaum, tắm nước lạnh đã được chứng minh là giúp tăng cường khả năng miễn dịch. Một nghiên cứu năm 2016 tại Mỹ cũng cho thấy những người tắm nước lạnh 30 giây trong 30 ngày liên tiếp trở lên ít có khả năng phải nghỉ làm vì bệnh hơn 29% so với những người tắm nước nóng. Một số người tham gia nghiên cứu này cho biết, số ngày tôi bị ốm không giảm, nhưng các triệu chứng nhẹ đi.
Tại một số quốc gia còn có phong tục đưa trẻ nhỏ tắm ngoài trời lạnh vào mùa đông. Mặc dù không hoàn toàn ủng hộ nhưng tiến sĩ Jacob Teitelbaum giải thích rằng, điều này đến từ tác dụng giúp máu lưu thông khắp các động mạch đến các tế bào cơ thể tốt hơn nhờ vào nước lạnh. Vì thế, người tắm sẽ nhận được lợi ích là hệ miễn dịch hoạt động tốt hơn, ít khi ốm hơn so với những người ít tắm nước lạnh.
