Đại dịch Covid-19 đã gây ra tác động lớn đến toàn cầu, vì vậy việc phát triển các loại vắc-xin giúp kiểm soát căn bệnh này là điều cần thiết.
Sự xuất hiện của vắc-xin ngừa Covid-19 đã giúp giảm đáng kể số ca t.ử v.ong và ca bệnh nặng. Ngay cả khi đại dịch về cơ bản đã được kiểm soát, điều đó không có nghĩa việc phát triển vắc-xin ngừng lại khi các nhà khoa học đang gần như hoàn thiện một loại vắc-xin mới có thể chống lại nhiều đại dịch khác.
Theo The Conversation, loại vắc-xin mới này có thể bảo vệ mọi người khỏi một số loại virus thậm chí còn chưa được xác định. Các nhà khoa học đằng sau sự đổi mới này hướng đến mục tiêu chính là tạo ra “vắc-xin chủ động”.
Nói chung, vắc-xin thường chỉ có tác dụng chống lại một kháng nguyên, kháng nguyên đó chống lại một loại virus duy nhất. Giải pháp thay thế mới có thể chống lại nhiều loại virus. Các thử nghiệm hiện đang được tiến hành trên chuột.
Trong các nghiên cứu trước đây, một trong những nguyên nhân dẫn đến khả năng đáp ứng tốt là do sự thành công của các hạt nano khảm. Nguồn tin cho biết, vắc-xin mới có khả năng liên kết các protein khác nhau và hoạt động như một loại “siêu keo”. Tuy nhiên loại vắc-xin này hơi phức tạp so với các vắc-xin đang được phát triển khác, vốn có vẻ đơn giản hơn.
“Chúng tôi đạt được điều này bằng cách kết hợp về mặt di truyền các RBD từ 4 loại sarbecovirus khác nhau để tạo thành 1 loại protein duy nhất mà chúng tôi gọi là ‘bộ tứ’. Sau đó, chúng tôi sử dụng một loại keo protein để gắn các bộ tứ này vào một ‘ lồng nano protein’ để tạo ra vắc-xin”, các nhà khoa học cho biết.
Liên quan đến sự đổi mới này, các nhà khoa học nói rằng trọng tâm đặc biệt mà họ nhắm đến nguồn gốc gây ra Covid-19, SARS và nhiều loại virus khác là từ dơi. Không cần phải nói, đó là những dịch bệnh tác động tiêu cực cho nhân loại. Theo các nhà khoa học, khi virus tiến hóa, một số bộ phận thay đổi và những bộ phận khác không thay đổi, và mục tiêu mà họ nhắm đến chính là các phần không thay đổi của virus,
Vắc-xin này là kết quả của sự hợp tác giữa ba trường đại học chất lượng cao: Oxford, Cambridge và Caltech. Trong thời gian thử nghiệm, các nhà khoa học nhận thấy chuột tạo ra kháng thể có khả năng vô hiệu hóa nhiều loại virus, trong đó một số loại virus thậm chí còn không có vắc-xin.
Điều này có thể tạo ra một giải pháp cũng có thể phục vụ con người, vì vậy bước tiếp theo mà các nhà khoa học hướng đến là kiểm tra với con người. Theo các nhà khoa học, phản hồi khá đáng khích lệ. Chúng ta chỉ cần chờ xem kết quả của loại vắc-xin mới này. Nếu tiềm năng của nó chính xác, vắc-xin có thể ngăn chặn được những đại dịch có thể xảy ra trong tương lai.
Covid-19 khiến t.uổi thọ con người giảm bao nhiêu năm?
Nghiên cứu của Viện Đo lường và Đ.ánh giá Sức khỏe (Mỹ) ước tính mức giảm t.uổi thọ trung bình của dân số thế giới do đại dịch Covid-19.
Người dân Anh tại một ga tàu điện ở London đeo khẩu trang phòng Covid-19 hồi tháng 7.2021. Ảnh REUTERS
Hãng AFP ngày 12.3 dẫn một nghiên cứu lớn cho thấy t.uổi thọ trung bình của người dân trên toàn thế giới giảm 1,6 năm trong 2 năm đầu của đại dịch, một mức giảm nghiêm trọng hơn so với suy nghĩ trước đây.
Điều này đ.ánh dấu sự đảo ngược rõ rệt sau thời kỳ t.uổi thọ toàn cầu tăng liên tục trong nhiều thập niên trước đó, theo hàng trăm nhà nghiên cứu sàng lọc dữ liệu của Viện Đo lường và Đ.ánh giá Sức khỏe (IHME-Mỹ).
“Đối với người trưởng thành trên toàn thế giới, đại dịch Covid-19 đã có tác động sâu sắc hơn bất kỳ sự kiện nào xảy ra trong nửa thế kỷ qua, bao gồm cả xung đột và thiên tai”, theo nhà nghiên cứu Austin Schumacher tại IHME và là tác giả dẫn đầu nghiên cứu đăng trên chuyên san The Lancet.
Ông cho biết trong giai đoạn 2020-2021, t.uổi thọ đã giảm tại 84% trong số 204 quốc gia và vùng lãnh thổ được phân tích, “chứng tỏ những tác động tiềm tàng mang tính tàn khốc” của các loại virus mới.
Các nhà nghiên cứu ước tính tỷ lệ t.ử v.ong ở những người trên 15 t.uổi tăng 22% đối với nam và 17% đối với nữ trong thời gian này. Mexico City (Mexico), Peru và Bolivia là một số nơi có t.uổi thọ trung bình giảm nhiều nhất.
Số ca mắc Covid-19 thực tế có thể cao hơn đến 19 lần?
Nhưng có một số tin tốt trong nghiên cứu. Số t.rẻ e.m dưới 5 t.uổi t.ử v.ong vào năm 2021 ít hơn nửa triệu so với năm 2019, tiếp tục giảm tỷ lệ t.ử v.ong ở t.rẻ e.m trong thời gian dài.
Nhà nghiên cứu Hmwe Hmwe Kyu tại IHME ca ngợi “sự tiến bộ đáng kinh ngạc” này, đồng thời cho rằng thế giới giờ đây nên tập trung vào “đại dịch tiếp theo và giải quyết sự chênh lệch lớn về sức khỏe giữa các nước”.
Và bất chấp những khó khăn trong đại dịch, mọi người vẫn sống lâu hơn trước đây. Các nhà nghiên cứu cho biết, từ năm 1950 đến năm 2021, t.uổi thọ trung bình khi sinh đã tăng thêm 23 năm, từ 49 lên 72.
